Παρασκευή 11 Απριλίου 2014

Πανελλήνιες;

(Το παρόν άρθρο το συγκαταλέγουμε στην κατηγορία "Εκπαίδευση", καθώς θεωρούμε υπερτιμημένη την αξία των Πανελλήνιων και γι'αυτό αποφεύγουμε τη δημιουργία μιας κατηγορίας "Πανελλήνιες", ώστε να μη συμβάλουμε στη μεγαλοποίηση ενός συνηθισμένου κατά τη λογική κοινωνικού-εκπαιδευτικού φαινομένου.)

Σε έναν μήνα σχεδόν επίκειται η έναρξη των Πανελλαδικών εξετάσεων, ένας θεσμός κατά τον οποίο υποψήφιοι φοιτητές και σπουδαστές συγκεντρώνονται καθ'όλη την Ελλάδα ανά τμήματα (εξεταστικά κέντρα), για να "αξιολογηθούν" (δεν έχει καταντήσει καταχρηστική πια αυτή η λέξη;) στα ίδια θέματα, ανάλογα πάντα με την κατεύθυνση στην οποία υπάγονται. Μολονότι για τους περισσότερους αυτή μπορεί να θεωρείται μια ετήσια, τυπική και ασήμαντη για το σύνολο της κοινωνίας διαδικασία, οι ίδιοι οι εξεταζόμενοι μαζί με τα οικεία τους πρόσωπα αντιμετωπίζουν μια σοβαρή και καθοριστική για τις ζωές τους περίοδο. Ακούγεται κάπως υπερβολικό και δραματικό; Υπό φυσιολογικές συνθήκες, θα έπρεπε. Όχι, όμως, και για τους συμμετέχοντες.

Οι υποψήφιοι αυτοί, μαθητές λυκείων στην πλειονότητά τους αλλά και απόφοιτοι σε ένα σημαντικό τους μέρος, προκειμένου να γράψουν τους βαθμούς που θα τους επιτρέψουν να εισαχθούν στο ανώτερο εκπαιδευτικό στρώμα, είναι εύλογο ότι θα χρειαστεί να μελετήσουν την εξεταστέα ύλη. Επειδή, ωστόσο, αυτό το είδος προσπέλασής της διαφέρει από προηγούμενα έτη ως προς το ότι τη χρονιά αυτή θα κριθεί το αν θα πετύχουν ή όχι τη σχολή που θα τους προετοιμάσει για το μελλοντικό τους επάγγελμα και, κατ'επέκταση, θα επηρεάσει την πορεία της ζωής τους, καταβάλλουν τη μέγιστη δυνατή προσπάθεια. Κατά πόσο, όμως, ισχύει αυτό, δηλαδή το μέλλον τους να αποφασίζεται από μια εξέταση;

Ένας μέσος, λοιπόν, άνθρωπος μπορεί να αποκριθεί "κατά πολύ", αφού διαφορετικό επάγγελμα θα ασκήσει κάποιος που περνά (και ολοκληρώνει, φυσικά) π.χ. το μαθηματικό από αυτόν που πετυχαίνει την εισαγωγή του στην ιατρική. Κάτι τέτοιο, στο μεγαλύτερο μέρος του, είναι ορθό. Υπάρχουν, βέβαια, δυο ουσιαστικές ενστάσεις: αφ'ενός, και οι δυο τους θα έχουν όμοιες πιθανότητες να καταλήψουν μια εξ ίσου σπουδαία θέση εργασίας (οπότε δεν τίθεται, σ'αυτό τουλάχιστον το στάδιο, θέμα περί επαγγελματικής επιτυχίας ή αποτυχίας), αφ'ετέρου, στην περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος δεν ικανοποιείται με το αποτέλεσμα, του δίνονται εναλλακτικές λύσεις, i.e. να επιχειρήσει ακόμη μια φορά (και όχι μόνο) την εξέταση των επόμενων ετών (ή να υποβάλει αίτηση για μετεγγραφή, εφόσον το πρόβλημα αφορά μόνο τον τόπο όπου εδράζεται η σχολή). 

Αφού, όπως είδαμε και παραπάνω, δεν είναι τόσο μελοδραματική η κατάσταση του υποψηφίου, τότε τί είναι αυτό που τους πιέζει; Η απάντηση στην ανωτέρω απορία μπορεί να είναι πολλαπλή: η προσωπικότητα του, το σχολείο, το φροντιστήριο, η οικογένεια, τα συγγενικά πρόσωπα, οι φίλοι, η ευρύτερη κοινωνία ή και συνδυασμός αυτών. Και αν σκεφτούμε, μάλιστα, ότι ο ήρωας μας (διότι για ήρωα πρόκειται) περιβάλλεται από ένα τέτοιο ασφυκτικό περιβάλλον, χωρίς να έχει δικό του χώρο να αναπνεύσει, κατά λογική συνέπεια, μπορούμε να καταλάβουμε, έστω και ελάχιστα, την περιπέτειά του και να τον στηρίξουμε, παρά να τον καταπιέζουμε με τη δική μας εγωιστική αντίληψη. 

Μήπως, τελικά, οι Πανελλήνιες ως φαινόμενο δεν είναι τίποτα άλλο από μια λάμψη που μας τραβάει την προσοχή και μας αποστρέφει από άλλα ζητήματα που βρίσκονται ψηλότερα στη σκάλα της προτεραιότητας; Και, ακόμη χειρότερα, μήπως εμείς οι ίδιοι κρατάμε τον φακό αυτό;

(Θα μπορούσε να γραφεί ολόκληρο βιβλίο με θέμα τις Πανελλήνιες και την επίδρασή τους στο κοινωνικό σύνολο. Καθώς, όμως, μας περιορίζει η έκταση του άρθρου, ένα κειμενικό είδος που βασίζεται κατά κόρον στο ενδιαφέρον του αναγνώστη, θα αφήσουμε τον προβληματισμό αυτό ως τροφή για σκέψη και πιθανό θέμα για debate.)



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου